bong da ket qua truc tiepNăm 2025, xây nhà trái phép trong trường hợp nào sẽ bị xử lý hình sự?

Thứ năm, 10/04/2025 - 08:32

Gần đây, tôi có nghe nhiều người bàn tán rằng việc xây nhà ở trái phép, tức là xây dựng không có giấy phép hoặc xây dựng trên đất không được phép xây nhà có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự, thậm chí bị phạt tù.

Điều này khiến tôi khá lo lắng, bởi thực tế không ít người dân vì thiếu hiểu biết pháp luật hoặc vì nhu cầu chỗ ở cấp thiết đã tự ý bong da ket qua truc tiep mà không lường hết hậu quả. Tôi băn khoăn liệu thông tin này có đúng không?

Trong trường hợp nào thì hành vi bong da ket qua truc tiep trái phép sẽ bị xử lý hình sự, còn trường hợp nào chỉ bị xử phạt hành chính? Việc phân biệt ranh giới giữa hai mức xử lý này là điều rất quan trọng để người dân nắm rõ và tránh vi phạm pháp luật một cách không đáng có.

Vì vậy, tôi rất mong nhận được lời giải đáp cụ thể, chính xác, dựa trên quy định pháp luật hiện hành để bản thân và nhiều người khác có thể hiểu đúng, từ đó yên tâm trong việc bong da ket qua truc tiep nhà ở.– (bạn đọc Thanh Phương).

Năm 2025, bong da ket qua truc tiep nhà trái phép trong trường hợp nào sẽ bị xử lý hình sự?- Ảnh 1.

Ảnh minh họa

Về vấn đề này, Luật sư Phạm Thanh Hữu (Đoàn luật sư TP. Hồ Chí Minh) tư vấn như sau:

Căn cứ Điều 343 Bộ luật Hình sự 2015, người nào chiếm dụng chỗ ở, bong da ket qua truc tiep nhà trái phép, đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này hoặc đã bị kết án về tội này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 02 năm hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 02 năm.

Như vậy, nếu bong da ket qua truc tiep nhà trái phép thuộc trường hợp nêu trên sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Đối với trường hợp bong da ket qua truc tiep nhà trái phép nhưng chưa đủ yếu tố cấu thành tội phạm như quy định nêu trên thì người vi phạm sẽ bị xử phạt hành chính theo Nghị định 16/2022/NĐ-CP của Chính phủ.

Lưu ý: Đối với nhà ở, công trình bong da ket qua truc tiep trái phép có thể bị dỡ bỏ, trưng mua hoặc tịch thu. Ngoài hình phạt nêu trên, người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 5 triệu đồng đến 50 triệu đồng.

Điều 16. Vi phạm quy định về trật tự bong da ket qua truc tiep

1. Xử phạt hành vi tổ chức thi công bong da ket qua truc tiep công trình không che chắn hoặc có che chắn nhưng để rơi vãi vật liệu bong da ket qua truc tiep xuống các khu vực xung quanh hoặc để vật liệu bong da ket qua truc tiep không đúng nơi quy định như sau:

a) Phạt tiền từ 3.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng đối với bong da ket qua truc tiep nhà ở riêng lẻ hoặc công trình bong da ket qua truc tiep khác;

b) Phạt tiền từ 15.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng đối với bong da ket qua truc tiep công trình có yêu cầu phải lập báo cáo nghiên cứu khả thi đầu tư bong da ket qua truc tiep hoặc công trình phải lập báo cáo kinh tế - kỹ thuật đầu tư bong da ket qua truc tiep.

2. Xử phạt đối với hành vi không công khai giấy phép bong da ket qua truc tiep tại địa điểm thi công bong da ket qua truc tiep trong suốt quá trình thi công như sau:

a) Phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng đối với bong da ket qua truc tiep nhà ở riêng lẻ;

b) Phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng đối với bong da ket qua truc tiep nhà ở riêng lẻ trong khu bảo tồn, khu di tích lịch sử - văn hóa hoặc công trình bong da ket qua truc tiep khác;

c) Phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng đối với bong da ket qua truc tiep công trình có yêu cầu phải lập báo cáo nghiên cứu khả thi đầu tư bong da ket qua truc tiep hoặc công trình phải lập báo cáo kinh tế - kỹ thuật đầu tư bong da ket qua truc tiep.

3. Xử phạt đối với hành vi không thực hiện thủ tục để điều chỉnh, gia hạn giấy phép bong da ket qua truc tiep như sau:

a) Phạt tiền từ 15.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng đối với bong da ket qua truc tiep nhà ở riêng lẻ;

b) Phạt tiền từ 25.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng đối với bong da ket qua truc tiep nhà ở riêng lẻ trong khu bảo tồn, khu di tích lịch sử - văn hóa hoặc công trình bong da ket qua truc tiep khác;

c) Phạt tiền từ 60.000.000 đồng đến 80.000.000 đồng đối với bong da ket qua truc tiep công trình có yêu cầu phải lập báo cáo nghiên cứu khả thi đầu tư bong da ket qua truc tiep hoặc công trình phải lập báo cáo kinh tế - kỹ thuật đầu tư bong da ket qua truc tiep.

4. Xử phạt đối với hành vi tổ chức thi công bong da ket qua truc tiep công trình sai nội dung giấy phép bong da ket qua truc tiep được cấp đối với trường hợp cấp phép sửa chữa, cải tạo, di dời công trình và giấy phép bong da ket qua truc tiep có thời hạn như sau:

a) Phạt tiền từ 15.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng đối với bong da ket qua truc tiep nhà ở riêng lẻ;

b) Phạt tiền từ 25.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng đối với bong da ket qua truc tiep nhà ở riêng lẻ trong khu bảo tồn, khu di tích lịch sử - văn hóa hoặc công trình bong da ket qua truc tiep khác;

c) Phạt tiền từ 70.000.000 đồng đến 90.000.000 đồng đối với bong da ket qua truc tiep công trình có yêu cầu phải lập báo cáo nghiên cứu khả thi đầu tư bong da ket qua truc tiep hoặc công trình phải lập báo cáo kinh tế - kỹ thuật đầu tư bong da ket qua truc tiep.

5. Xử phạt đối với hành vi tổ chức thi công bong da ket qua truc tiep công trình vi phạm quy định về quản lý chất lượng công trình bong da ket qua truc tiep gây lún, nứt hoặc hư hỏng công trình hạ tầng kỹ thuật, công trình lân cận hoặc gây sụp đổ hoặc có nguy cơ gây sụp đổ công trình lân cận nhưng không gây thiệt hại về sức khỏe, tính mạng của người khác như sau:

a) Phạt tiền từ 30.000.000 đồng đến 40.000.000 đồng đối với bong da ket qua truc tiep nhà ở riêng lẻ;

b) Phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 60.000.000 đồng đối với bong da ket qua truc tiep nhà ở riêng lẻ trong khu bảo tồn, khu di tích lịch sử - văn hóa hoặc công trình bong da ket qua truc tiep khác;

c) Phạt tiền từ 80.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng đối với bong da ket qua truc tiep công trình có yêu cầu phải lập báo cáo nghiên cứu khả thi đầu tư bong da ket qua truc tiep hoặc công trình phải lập báo cáo kinh tế - kỹ thuật đầu tư bong da ket qua truc tiep.

6. Xử phạt đối với hành vi tổ chức thi công bong da ket qua truc tiep công trình sai nội dung giấy phép bong da ket qua truc tiep được cấp đối với trường hợp cấp giấy phép bong da ket qua truc tiep mới như sau:

a) Phạt tiền từ 30.000.000 đồng đến 40.000.000 đồng đối với bong da ket qua truc tiep nhà ở riêng lẻ;

b) Phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 70.000.000 đồng đối với bong da ket qua truc tiep nhà ở riêng lẻ trong khu bảo tồn, khu di tích lịch sử - văn hóa hoặc công trình bong da ket qua truc tiep khác;

c) Phạt tiền từ 100.000.000 đồng đến 120.000.000 đồng đối với bong da ket qua truc tiep công trình có yêu cầu phải lập báo cáo nghiên cứu khả thi đầu tư bong da ket qua truc tiep hoặc công trình phải lập báo cáo kinh tế - kỹ thuật đầu tư bong da ket qua truc tiep.

7. Xử phạt đối với hành vi tổ chức thi công bong da ket qua truc tiep công trình không có giấy phép bong da ket qua truc tiep mà theo quy định phải có giấy phép bong da ket qua truc tiep như sau:

a) Phạt tiền từ 60.000.000 đồng đến 80.000.000 đồng đối với bong da ket qua truc tiep nhà ở riêng lẻ;

b) Phạt tiền từ 80.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng đối với bong da ket qua truc tiep nhà ở riêng lẻ trong khu bảo tồn, khu di tích lịch sử - văn hóa hoặc công trình bong da ket qua truc tiep khác;

c) Phạt tiền từ 120.000.000 đồng đến 140.000.000 đồng đối với bong da ket qua truc tiep công trình có yêu cầu phải lập báo cáo nghiên cứu khả thi đầu tư bong da ket qua truc tiep hoặc công trình phải lập báo cáo kinh tế - kỹ thuật đầu tư bong da ket qua truc tiep.

8. Phạt tiền từ 80.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng đối với hành vi bong da ket qua truc tiep công trình không đúng thiết kế bong da ket qua truc tiep được thẩm định trong trường hợp được miễn giấy phép bong da ket qua truc tiep.

9. Xử phạt đối với hành vi bong da ket qua truc tiep không đúng quy hoạch bong da ket qua truc tiep, quy hoạch đô thị được duyệt như sau:

a) Phạt tiền từ 80.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng đối với bong da ket qua truc tiep nhà ở riêng lẻ;

b) Phạt tiền từ 100.000.000 đồng đến 120.000.000 đồng đối với bong da ket qua truc tiep nhà ở riêng lẻ trong khu bảo tồn, khu di tích lịch sử - văn hóa hoặc công trình bong da ket qua truc tiep khác;

c) Phạt tiền từ 160.000.000 đồng đến 180.000.000 đồng đối với bong da ket qua truc tiep công trình có yêu cầu phải lập báo cáo nghiên cứu khả thi đầu tư bong da ket qua truc tiep hoặc công trình phải lập báo cáo kinh tế - kỹ thuật đầu tư bong da ket qua truc tiep.

10. Xử phạt đối với hành vi bong da ket qua truc tiep cơi nới, lấn chiếm diện tích, lấn chiếm không gian đang được quản lý, sử dụng hợp pháp của tổ chức, cá nhân khác hoặc của khu vực công cộng, khu vực sử dụng chung như sau:

a) Phạt tiền từ 80.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng đối với bong da ket qua truc tiep nhà ở riêng lẻ;

b) Phạt tiền từ 100.000.000 đồng đến 120.000.000 đồng đối với bong da ket qua truc tiep nhà ở riêng lẻ trong khu bảo tồn, khu di tích lịch sử - văn hóa hoặc công trình bong da ket qua truc tiep khác;

c) Phạt tiền từ 180.000.000 đồng đến 200.000.000 đồng đối với bong da ket qua truc tiep công trình có yêu cầu phải lập báo cáo nghiên cứu khả thi đầu tư bong da ket qua truc tiep hoặc công trình phải lập báo cáo kinh tế - kỹ thuật đầu tư bong da ket qua truc tiep.

11. Đối với các công trình bong da ket qua truc tiep trên đất không đúng mục đích sử dụng đất theo quy định của pháp luật đất đai thì xử phạt theo quy định tại nghị định của Chính phủ về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai.

12. Xử phạt hành vi tiếp tục thực hiện hành vi vi phạm sau khi đã bị lập biên bản vi phạm hành chính (trước khi ban hành quyết định xử phạt) dù người có thẩm quyền đã yêu cầu chấm dứt hành vi vi phạm đối với các hành vi vi phạm hành chính được quy định tại khoản 4, khoản 6, khoản 7, khoản 8, khoản 9 và khoản 10 Điều này thì mức phạt cụ thể như sau:

a) Phạt tiền từ 100.000.000 đồng đến 120.000.000 đồng đối với bong da ket qua truc tiep nhà ở riêng lẻ;

b) Phạt tiền từ 120.000.000 đồng đến 140.000.000 đồng đối với bong da ket qua truc tiep nhà ở riêng lẻ trong khu bảo tồn, khu di tích lịch sử - văn hóa hoặc công trình bong da ket qua truc tiep khác;

c) Phạt tiền từ 400.000.000 đồng đến 500.000.000 đồng đối với bong da ket qua truc tiep công trình có yêu cầu phải lập báo cáo nghiên cứu khả thi đầu tư bong da ket qua truc tiep hoặc công trình phải lập báo cáo kinh tế - kỹ thuật đầu tư bong da ket qua truc tiep.

13. Xử phạt đối với hành vi đã bị xử phạt vi phạm hành chính theo quy định tại khoản 4, khoản 6, khoản 7, khoản 8, khoản 9 và khoản 10 Điều này mà tái phạm nhưng không bị truy cứu trách nhiệm hình sự như sau:

a) Phạt tiền từ 120.000.000 đồng đến 140.000.000 đồng đối với bong da ket qua truc tiep nhà ở riêng lẻ;

b) Phạt tiền từ 140.000.000 đồng đến 160.000.000 đồng đối với bong da ket qua truc tiep nhà ở riêng lẻ trong khu bảo tồn, khu di tích lịch sử - văn hóa hoặc công trình bong da ket qua truc tiep khác;

c) Phạt tiền từ 950.000.000 đồng đến 1.000.0000.000 đồng đối với bong da ket qua truc tiep công trình có yêu cầu phải lập báo cáo nghiên cứu khả thi đầu tư bong da ket qua truc tiep hoặc công trình phải lập báo cáo kinh tế - kỹ thuật đầu tư bong da ket qua truc tiep.

14. Hình thức xử phạt bổ sung:

a) Tước quyền sử dụng giấy phép bong da ket qua truc tiep từ 03 tháng đến 06 tháng (nếu có) đối với hành vi quy định tại điểm a khoản 12 và điểm a khoản 13 Điều này;

b) Tước quyền sử dụng giấy phép bong da ket qua truc tiep từ 06 tháng đến 09 tháng (nếu có) đối với hành vi quy định tại điểm b khoản 12 và điểm b khoản 13 Điều này;

c) Tước quyền sử dụng giấy phép bong da ket qua truc tiep từ 09 tháng đến 12 tháng (nếu có) đối với hành vi quy định tại điểm c khoản 12, điểm c khoản 13 Điều này;

d) Tịch thu tang vật, phương tiện vi phạm hành chính đối với hành vi quy định tại khoản 12, khoản 13 Điều này.

15. Biện pháp khắc phục hậu quả:

a) Buộc che chắn theo quy định và khắc phục tình trạng ô nhiễm môi trường (nếu có) với hành vi quy định tại khoản 1 Điều này;

b) Buộc thực hiện thủ tục điều chỉnh hoặc gia hạn giấy phép bong da ket qua truc tiep hoặc buộc công khai giấy phép bong da ket qua truc tiep theo quy định với hành vi quy định tại khoản 2, khoản 3 Điều này;

c) Buộc phá dỡ công trình, phần công trình bong da ket qua truc tiep vi phạm với các hành vi quy định tại khoản 4, khoản 6, khoản 7, khoản 8 (mà hành vi vi phạm đã kết thúc), khoản 9, khoản 10, khoản 12, khoản 13 Điều này.

16. Đối với hành vi quy định tại khoản 4, khoản 6, khoản 7 và khoản 8 Điều này mà đang thi công bong da ket qua truc tiep thì ngoài việc bị phạt tiền theo quy định còn phải tuân theo trình tự, thủ tục quy định tại Điều 81 Nghị định này.

17. Trường hợp bong da ket qua truc tiep không đúng giấy phép bong da ket qua truc tiep được cấp nhưng không thuộc trường hợp phải điều chỉnh giấy phép bong da ket qua truc tiep theo quy định của Luật bong da ket qua truc tiep thì không bị coi là hành vi bong da ket qua truc tiep sai nội dung giấy phép bong da ket qua truc tiep được cấp.

Thổ Kim